Als je terugkijkt naar de productontwikkeling van de afgelopen paar jaren is het simpel om de nieuwe trend te spotten; Retro. Maar wat is retro eigenlijk? Moeten we hierbij denken aan een schaamteloze kopie van oude producten; of is het een kwestie van "nieuwe wijn in oude zakken"?
Retro design is allereerst geen garantie voor succes. Er falen meer producten door het gebruik van retro-styling, dan dat ze een doorslaand succes zijn. Er zijn echter een aantal voorbeelden te noemen waar het wél goed ging; de Nescafé automaten bijvoorbeeld. Of de Mini Cooper. Maar waarom zijn zij wel succesvol en bijvoorbeeld een Volkswagen Beetle niet? En de Fiat 500 is ook behoorlijk weggezakt nu iedereen er een heeft. Wat maakt die retro-producten, specifiek gezien de Mini, nu zoveel beter of aantrekkelijker dan een vergelijkbaar ander ding?
Laten we eerst uitfilteren wat retro nu precies is. Als iemand aan mij zou vragen hoe de wereld er in de jaren '80 uitzag zou ik simpelweg antwoorden dat de wereld uit doffe pastelkleuren bestond. Mannen droegen gestreepte polo's en de vrouwen liepen rond in bége overhemden en blauwe rokken waar hun bossen schaamhaar onder vandaan kwamen. Het was de periode waarin geweldige klassiekers als de Volvo 480 ES en de Mitsubishi Starion het licht zagen, maar op de een of andere manier zijn de jaren '80 niet retro...
Niemand haalt echter zijn inspiratie uit die periode. Alles was hoekig en de enige frivoliteit die mensen zich veroorloofden was de metallic-kleur van de hoog opgetrokken broek. Voor echt retro moeten we verder terug; de jaren '50. Bevrijd van een aantal oorlogen durfde de mens eindelijk zichzelf te ontwikkelen en daarmee ook de techniek. Hierdoor waren de jaren 50 misschien wel de meest interessante op het gebied van technologie en innovatie.
Mannen die in pak naar het werk gingen en daar de meest waanzinnige dingen verzonnen. Wat dacht je van de anti-conceptiepil? Of de Spoetnik? Het internet stamt ook uit de jaren 50, waardoor we kunnen concluderen dat de jaren 50 de belangrijkste uitvinding ooit heeft voortgebracht. Wat betreft design was alles mogelijk. De vinnen achterop Cadillacs werden steeds absurder en groter, terwijl in Europa het zogenaamde downsizen begon. De Fiat 500 ontstond en de Mini veroverde het continent, terwijl de Hitler-mobiel ervoor zorgde dat de huisvrouwen ongerust thuis zaten te hopen dat hun geliefde niet overstuurd in een boom terecht was gekomen en levend verbrandde terwijl de boerenkool met worst op het vuur stond.
Kleine boodschappenautootjes vervoerden hele families richting het zuiden van Europa en de vrouwen stonden met hun nieuwe Kenwood keukenmixer pannenkoekbeslag te maken terwijl de man in zijn nieuwe sportauto even de buurt ging verkennen. Het was het tijdperk waarin autofabrikanten doorkregen dat het plaatwerk van auto's ook mooi kan zijn en bovendien voor meer kan dienen dan slechts de bescherming van de interne componenten. Ook waren er door alle nieuwe technieken meer mogelijkheden dan ooit. De trend was overigens al snel duidelijk; prominente grille, rond/ovale koplampen, uitgeklopte wielkasten en vooral veel chroom. Een auto was immers ook een statussymbool. Glooiend plaatwerk en kleine raamoppervlaktes maken dat de vervoersmiddelen er plomp en massief uitzagen, met de eerdergenoemde details als vormbreker.
Allemaal prima, fijn en gezegend maar echt inspirerend was deze periode niet. Waarom is de moderne retro-trend dan zo onlosmakelijk verbonden met deze periode? Immers; als een model word gestileerd naar een product uit de jaren '50 is het retro. Is het geinspireerd op de jaren '80 dan is het een hoop roest. Wat is er zo bijzonder aan deze periode? Was het het optimisme? De totale vrijheid? Of heeft het puur te maken met de levensstijl; die toch een stuk eenvoudiger en opgewekter was dan nu.
Het was de innovatie. Omdat er zo weinig regels en wetten waren hadden ontwerpers en vormgevers alle vrijheid van de wereld. Had de oude Mini zo'n enorm succes geweest als we dezelfde veiligheidseisen hadden als nu? Ik dacht het niet. We kunnen dan ook niet zeggen dat retro iets met vormgeving of met stijl te maken heeft. Retro is het overbrengen van de gevoelens van vroeger. De vormgeving is daarbij slechts een middel. Het enorme succes van de Mini en consorten komt dus niet voort uit het feit dat ze er goed uitzien. Het is het gevoel wat de autootjes opbrengen. Dat is ook waarom de New Beetle zo slecht verkoopt en de Mini als warme broodjes. Blijkbaar willen we steeds vaker het gevoel van vroeger terug.
Welcome to the new year. Wish it was the old year...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten